سولانا چیست و عملکرد آن چگونه است؟

شبکه‌های بلاک چین مانند بیت کوین با زمان تأیید تراکنش‌های طولانی و اتریوم با کارمزدهای بالای خود، مشکلاتی برای کاربران و سرمایه‌گذاران ایجاد کرده‌اند. اما مدت‌هاست که افراد به دنبال بلاک چینی هستند که بتواند این مسائل را برطرف کند. شاید سولانا همان راه‌حل مورد انتظار باشد.

زمان طولانی تأیید تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین و کارمزد بالای شبکه اتریوم از نقاط ضعف فناوری بلاک چین بوده اند و مدت‌هاست کاربران و سرمایه‌گذاران منتظر یک بلاک چین هستند که برای همیشه این مشکلات را حل کند. شاید بتوان گفت سولانا همان بلاک چین مورد انتظار است.

انجام تراکنش‌ها در سولانا کمتر از ۱ ثانیه طول می‌کشد. کارمزد بسیار کم تراکنش‌ها در این شبکه و پشتیبانی از قراردادهای هوشمند پیچیده هم بیانگر آن است که سولانا همان چیزی است که توسعه‌دهندگان می‌خواهند. در حال حاضر صدها پروژه روی سولانا کار می‌کنند و مقیاس‌پذیری بالای آن به این معناست که باید منتظر صدها پروژه دیگر باشیم که راه خود را به این فهرست باز کنند.

شبکه سولانا یک اکوسیستم غیرمتمرکز، امن، مقیاس‌پذیر و سریع است. این پروژه با هدف تبدیل‌ شدن به بستری برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (Dapp) ایجاد شد و در حال حاضر یکی از رقبای اصلی اتریوم به حساب می‌آید.

محدودیت‌های مقیاس‌پذیری اتریوم باعث شده‌اند که سولانا به سرعت به جایگاه فعلی خود برسد و اکنون به عنوان یک رقیب جدی برای اتریوم و محبوبیت آن محسوب شود.

با پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، سولانا توانایی میزبانی انواع اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را دارد، از جمله توکن‌های غیرمثلی (NFT)، صرافی‌های غیرمتمرکز، و بازارسازهای خودکار. بیش از ۴۰۰ پروژه در حال حاضر روی این اکوسیستم فعالیت می‌کنند و روزبه‌روز به تعداد آنها افزوده می‌شود.

هدف سولانا تسریع تمرکززدایی در حوزه‌های مختلف است. هزینه‌های بسیار پایین این بلاک چین، سرعت بالا در تأیید تراکنش‌ها، و ماهیت غیرمتمرکز آن باعث شده است که این شبکه به محبوبیت زیادی دست یابد.

استاندارد SPL در سولانا مشابه استاندارد ERC در اتریوم است و SPLها به عنوان استاندارد توکن‌های مثلی در این شبکه شناخته می‌شوند. برای ایجاد توکن در این شبکه، می‌توان از زبان‌های برنامه‌نویسی Rust، C، و ++C استفاده کرد.

سولانا بر اساس پروتکل اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) کار می‌کند و توکن بومی آن سول (SOL) نام دارد. بر اساس اعلام سولانا، سالانه ۸ درصد به تعداد توکن‌های شبکه اضافه می‌شود. همچنین، از این ۸ درصد، هر سال ۱۵ درصد در قالب نرخ کاهش تورم کاهش می‌یابد که این کاهش تا حدود ۱۰ سال ادامه خواهد داشت. در نهایت، پس از حدود ۱۰ سال، تورم سالانه سولانا به ۱.۵ درصد می‌رسد.

در زمان نگارش این متن، عرضه کل توکن‌های SOL حدود ۵۰۹.۳ میلیون واحد است که از این تعداد، ۳۰۳.۶ میلیون واحد در گردش هستند.

عملکرد سولانا چگونه است؟

سولانا یک شبکه پیچیده است که با استفاده از فناوری‌های پیشرفته به یکی از بهینه‌ترین بلاک‌چین‌های موجود تبدیل شده است. با این وجود، برای استفاده از این شبکه و توکن SOL نیازی به دانستن تمامی جزئیات فنی آن ندارید.

در سولانا، هر بلاک به عنوان اسلات (Slot) شناخته می‌شود و توسط اعتبارسنجی به نام لیدر (Leader) ساخته می‌شود. هر اعتبارسنج در این شبکه، عضو خوشه‌ای (Cluster) است. هر خوشه تنها یک لیدر دارد که وظیفه افزودن اسلات‌ها به دفتر کل بلاک‌چین را بر عهده دارد.

این بلاک چین برای افزایش سرعت و بهره‌وری از اثبات تاریخچه (Proof of History) استفاده می‌کند. اثبات تاریخچه این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا با ایجاد سلسله‌ای از سوابق، از آنها به‌عنوان تأییدی برای تعیین تاریخ دقیق رخدادها استفاده کنند. با استفاده از این مکانیزم شبکه سولانا دیگر نیازی به صرف زمان برای اجماع بر سر برچسب‌های زمانی ندارد.

بنیانگذاران سولانا

 آناتولی یاکوونکو (Anatoly Yakovenko) سال ۲۰۱۷ کار روی این پروژه را آغاز کرد. یاکوونکو کمی بعد با همکاری گرگ فیتزجرالد (Greg Fitzgerald) و استفن آکریج (Stephen Akridge) که پیش‌تر با آنها در کوالکام (Qualcomm) کار می‌کرد، شرکتی را تأسیس کرد که امروز آن را به اسم سولانا لبز (Solana Labs) می‌شناسیم.

یاکوونکو با همکاری آکریج، فیتزجرالد و تیمی از متخصصان پیشین اپل و کوالکام پروژه لوم (Loom) را آغاز کردند. کمی بعد و از آن جهت که نمی‌خواستند نام پروژه آنها با لوم نتورک (Loom Network) که پروژه لایه دوم دیگری روی اتریوم است مشابه باشد، آن را تغییر دادند و نام سولانا را برای آن انتخاب کردند.

تیم سولانا در طول برنامه‌های تأمین بودجه ۳ ماهه خود، چیزی در حدود ۲۰ میلیون دلار از طریق فروش محدود توکن‌های خود سرمایه جذب کرد.

این شبکه ماه مارس سال ۲۰۲۰ نسخه بتای شبکه اصلی خود را راه‌اندازی کرد و کمی بعد موفق شد در طول مزایده عمومی خود در پلتفرم کوین لیست (CoinList) ۱.۷۶ میلیون دلار دیگر سرمایه جذب کند. در آن زمان شبکه بتای سولانا تنها قابلیت انجام تراکنش‌ها و برخی ابزارهای پایه را در اختیار کاربران قرار می‌داد و خبری از پاداش سهام‌گذاری نبود؛ چراکه هنوز زمان‌بندی عرضه توکن‌ها SOL مشخص نشده بود.

در حال حاضر سولانا لبز نقش اصلی را در توسعه این شبکه بر عهده دارد. بنیاد سولانا (Solana Foundation) هم نهادی است که سرمایه‌های لازم برای توسعه این شبکه را تأمین می‌کند.

منبع خبر: https://nipoto.com/mag/what-is-solana-how-does-it-work/